Đến dự lễ có Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy – Chủ tịch HĐND
huyện Nguyễn Văn Hiếu, Trưởng ban Tuyên giáo Huyện ủy Lê Thị Thanh Tâm, lãnh đạo
Đảng ủy, chính quyền địa phương xã Xuân Giang. Đại diện họ Hồ 2 tỉnh Nghệ An và
Hà Tĩnh.
Họ Hồ thôn Hồng Lam có nguồn gốc từ thôn Quỳnh Đôi, Phủ Diễn
Châu (Nghệ An) nay là xã Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu (Nghệ An).
Năm Bính Tý 1516, Thủy tổ Hồ Đình Lịch di tản vào làng Cẩm Mỹ, xã Yên Liêu, nay thuộc thôn Hồng Lam, xã Xuân Giang, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh để làm ăn, sinh sống.
Tại đây, các thế hệ con cháu của dòng tộc họ Hồ tiếp tục mở rộng đất đai ven Sông Lam để phát triển nghề trồng đay, dệt chiếu, trồng lúa, đánh bắt chim cá. Các chi họ Hồ tại làng đảo Hồng Lam phát triển rất nhanh qua các triều đại phong kiến, có nhiều con cháu đã học hành đỗ đạt được triều đình trọng dụng. Tiêu biểu là cụ Hồ Dao (sinh năm 1701), người đã có công phò Lê, diệt Mạc được Vua ban tước hầu.
Ông mất vào năm 1765 và được khởi quan an táng tại làng đảo Hồng Lam, sau đó Nhân dân địa phương rước ngài vào Đền Thượng của làng để thờ phụng. Ghi nhớ công ơn cụ Hồ Dao đối với dân, với nước, các đời Vua đã phong cho cụ 10 đạo sắc và phong là Thành Hoàng Làng để bảo vệ Nhân dân làng đảo trước thiên nhiên khắc nghiệt cùng vùng bãi bồi, nơi đầu sóng ngon gió.
Lãnh đạo huyện dâng hương tưởng nhớ công ơn của của con cháu họ Hồ với quê hương, đất nước...
Đến năm 1954, ngôi Đền bị tháo dỡ, Nhân dân rước ngài về nhà
thờ họ Hồ để thờ phụng. Trải qua nhiều lần trùng tu, tôn tạo, đến năm 2006 nhà
thờ họ Hồ được UBND tỉnh Hà Tĩnh công nhận Di tích lịch sử văn hóa.
Đầu năm 2010, con cháu dòng tộc họ Hồ đã cùng nhau khởi công
xây dựng khôi phục nhà thờ trên nền đất củ với diện tích rộng 500m2, tổng kinh
phí xây dựng gần 1 tỷ đồng.
Phát huy truyền thống yêu nước của cha ông, trải qua 2 cuộc chiến tranh chống Pháp, Đế quốc Mỹ, họ Hồ thôn Hồng Lam đã có 20 Liệt sỹ và 1 Bà mẹ Việt Nam Anh Hùng.
Người dân dâng hương...
Đây là dịp để con cháu họ Hồ cùng hướng về cội nguồn quê hương, cùng đoàn kết, phát huy truyền thống của tổ tiên, chung sức, đồng lòng xây dựng dòng tộc phát triển và trường tồn cùng đất nước.